U mjestu Janjila kod Bosanskog Petrovca danas je obilježeno 30 godina od egzodusa Srba iz Republike Srpske Krajine i pomenute su žrtve ubijene u hrvatskoj vojnoj akciji "Oluja" 1995. godine, među kojima su i civili stradali na Petrovačkoj cesti.

Na komemoraciji su prisustvovali brojni zvaničnici iz Republike Srpske i Srbije, među kojima i izaslanik predsjednika Srbije Miloš Vučević, koji je poručio da se ne radi samo o političkom pritisku na pojedince, već o sveobuhvatnom udaru na Srbiju i Srpsku.

- Ne radi se o udaru na dvojicu ljudi ili na dva predsjednika, već na državu. Nažalost, u tome učestvuju i neki naši sunarodnici, zaneseni sopstvenim interesima i zabludom da rušenjem države postižu nešto dobro. Nije normalno da se sruši država da bi se neko dočepao fotelje - rekao je Vučević novinarima nakon pomena.

On je naglasio važnost zajedničkog obilježavanja svih važnih datuma u istoriji srpskog naroda, kako pobjeda, tako i stradanja, te da oni moraju biti upisani u udžbenike kako se tragedije ne bi ponavljale.

- Trideset godina traje tišina i sljepilo kada su u pitanju srpske žrtve. I dalje mi je nevjerovatno da neko može da prećuti ovaj zločin ili da ga predstavi u drugačijem kontekstu, samo zato što su žrtve bili Srbi, a izvršioci pripadnici hrvatske vojske - istakao je Vučević.

Predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Nenad Stevandić rekao je da je došlo vrijeme da se jasno pokaže odlučnost i izgradi snažnija srpska kultura sjećanja.

- Moramo da se izdignemo i ne dozvolimo da naše praštanje postane alibi za nove zločine. Previše je stratišta na kojima piše: 'Za ove zločine niko nije odgovarao'. I svi odmah znaju da su žrtve bili Srbi - izjavio je Stevandić.

On je upozorio da oni koji se ni danas nisu pokajali za zločine, ne samo da ih ne priznaju, već ih i slave, pokušavajući ih predstaviti kao nacionalne pobjede.

- Zato je važno da naša budućnost bude izgrađena na zajedništvu, međusobnom poštovanju i snazi. Samo tako možemo spriječiti nove zločine i obezbijediti trajan mir - poručio je Stevandić.

Zvaničnici iz Srbije i Srpske naglasili su i značaj zajedničkog i kontinuiranog obilježavanja teških istorijskih trenutaka, uz poruku da su snažna Republika Srpska i očuvanje kulture sjećanja ključni faktori opstanka i zaštite identiteta srpskog naroda.

Nakon što je hrvatska vojska 4. avgusta 1995. godine pokrenula vojnu operaciju "Oluja", započeo je masovni i prisilni egzodus oko 250.000 Srba iz tadašnje Republike Srpske Krajine. U roku od samo nekoliko dana, gotovo cijelo srpsko stanovništvo iz Like, Korduna, Banije i sjeverne Dalmacije napustilo je svoja ognjišta i krenulo ka teritoriji Bosne i Hercegovine i Srbije.

Jedna od najtragičnijih epizoda ovog egzodusa dogodila se 7. avgusta na Petrovačkoj cesti, kada je hrvatska avijacija bombardovala kolonu izbjeglica koja se kretala preko teritorije Republike Srpske. U napadu su poginuli civili, među kojima djeca, žene i starci. Napad se dogodio u mjestu Janjila, opština Bosanski Petrovac.

Iako je napad bio izvršen na jasno obilježenu civilnu kolonu, do danas niko od odgovornih nije procesuiran pred međunarodnim ili domaćim sudovima. Za mnoge je to simbol nekažnjivosti zločina nad Srbima i razlog zašto se u političkim i društvenim krugovima sve češće pominje potreba za snažnijom "kulturom sjećanja".

Organizacije koje okupljaju izbjegla i raseljena lica, kao i institucije Republike Srpske i Srbije, svake godine organizuju pomen i podsjećaju na stradanje na Petrovačkoj cesti kao jedno od najmračnijih poglavlja devedesetih.

Egzodus iz Krajine ostaje najveće etničko čišćenje na evropskom tlu nakon Drugog svjetskog rata.